Basın Açıklaması: Toplum ve Kent Sağlığı İçin Şantiyelerdeki Çalışmaları Durdurun!

BASINA VE KAMUOYUNA

Bilindiği üzere Dünya Sağlık Örgütü 12 Mart 2020 tarihinde Covid-19 virüsünün neden olduğu salgını “Pandemi” olarak ilan etmiştir. Hemen sonrasında dünyada ve ülkede binlerce kişinin yaşam mücadelesi verdiği, her geçen gün vaka ile ölüm sayılarının arttığı, yaşam dengesinin bozulduğu görülmektedir. 

Bu salgının yarattığı etkiye bakıldığında; ekolojik dengeyi alt üst eden politikaların, daha çok kazanç elde etmek için her yol ve yöntemi uygulayan, uygulatan sistemin ne kadar da öngörüsüz davrandığı ve hazırlıksız yakalandığı görülmüştür. Sistemin hatalı politikalarının faturasını, can kayıplarıyla, büyük trajedilerle, katlı yapıların beton duvarları arasında takılıp kalan ve doğayla teması kesilen mutsuz halk ödemiştir.

Pandemi nedeniyle ülke genelinde bir dizi önlem alınmaya çalışılmıştır. Yetkililer emekçilerin yaşamından bihaber evde kal çağrıları ile gönüllü izolasyon koşullarını sağlamak istemiştir. Bu çağrı göstermiştir ki devlet geçimini açlık sınırının altında bir gelirle veya asgari ücretle sağlayan yurttaşlardan ya bihaberdir ya da kendilerini görmezden gelmiştir. Bu çağrının gerçekçi ve samimi olmadığını, sınıfsal bir çağrı olduğunu belirtmek isteriz. Oysa sosyal devlet olma sorumluluğu gereğince yapılması gereken, tüm yurttaşların içinde bulunduğu şartlar ve koşullara göre politika üreterek tedbirler almaktır. Kapsayıcı, sonuç alıcı politika üretilememesinin sebeplerinin başında ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz olduğu herkesçe bilinmektedir. Bu ekonomik krizin temeli de ülke bütçesinin savaşa, yolsuzluklara ve “itibarda tasarruf olmaz” dedirten saraylara aktarılmasından kaynaklandığını belirtmek gerekir.

Bu salgın yaşamın tüm alanlarını etkisi altına almıştır. Buna karşın bazı alanlarda lokal tedbirler alınmış ancak iş kolumuz kapsamında bulunan inşaat şantiyeleri risk kapsamında değerlendirilmemiş ve bundan dolayı da şantiyelerdeki çalışmalara ara verilmemiştir.

20 Mart 2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan Covid-19 Tedbirleri konulu 2020/9 nolu genelge kapsamında inşaat şantiyelerinde salgının yayılmasını önlemek amacıyla bir takım tedbirlerin alınması belirtilmiştir. Şantiyelerde hijyen, iş güvenliği ve sosyal mesafe koşullarının oluşturulması tavsiye edilmektedir. Yapıların proje, denetim ve müşavirlik hizmetlerinin tedbirler alınarak devam etmesi gerektiği belirtilmiştir. Ancak şantiyelerde yapılan gözlemlerde söz konusu bazı tedbirlerin ya hiç alınmadığı yada eksik uygulandığı görülmüştür. Özellikle çalışma esnasında kullanılan her türlü maske ve koruyucu önlük başta olmak üzere ekipmanların teminindeki sıkıntılar alınması belirtilen tedbirlerin mümkün olmadığının kanıtıdır. Dolayısıyla bu ortamlarda hastalığın bulaşma ve yayılma riski son derece yüksek ve olasıdır. Yani bu alanda çalışan tüm emekçilerin yaşamı risk altındadır. Ayrıca şantiyelerde üretimi yapılan imalatların ne kadar denetlenebildiği ise bilinmemektedir. İçişleri Bakanlığının 21.03.2020 tarihli genelgesi sonucunda 65 yaş üstü veya kronik hastalığı bulunanların sokağa çıkması yasaklanmıştır. Dolayısıyla şantiyelerde görev yapmakta olan 65 yaş üstü denetim yapan meslektaşlarımızın çalışma sahasında bulunamayacağından dolayı imalatların kontrol dışı yapılmasına sebep olmaktadır. Bu süreçte kamu kurumları ve yapı denetim firmalarındaki teknik çalışanların denetimleri eksiksiz yapma koşullarının bulunmadığı bilinmelidir.

Salgın sonucu gerekli denetimlerin eksik veya hiç yapılmaması durumunda proje ve eklerine uygun olmayan imalatların yapımının gerçekleşmesi; sağlıklı olmayan yapılaşma ve can güvenliğini riske etmek demektir. 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu, şantiyelerde teknik denetimlerin yapılması ile birlikte İş Sağlığı ve Güvenliğinin sağlanmasını mimar ve mühendislerin sorumluluğunda olduğunu belirtmektedir. 

Gerek bu yasal sorumluluğumuzdan kaynaklı gerekse de toplum ve kent sağlığının korunması için;

Şantiyelerdeki çalışmaların bir an önce durdurulması gerekmektedir.

TMMOB MİMARLAR ODASI 

DİYARBAKIR ŞUBE YÖNETİM KURULU